«Το Χαμόγελο του Παιδιού» με αφορμή το περιστατικό του 12χρονου κοριτσιού στο Πέραμα.
10 January 2020
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» με αφορμή το περιστατικό όπου 12χρονο κορίτσι από το Πέραμα απέτρεψε επίδοξο βιαστή, ενημερώνει ακόμη μια φορά πόσο σημαντικό είναι να θωρακίσουμε τα παιδιά μας απέναντι στον κίνδυνο της σεξουαλικής κακοποίησης.
Στην Ευρώπη, 1 στα 5 παιδιά κατά τη διάρκεια της παιδικής του ηλικίας θα βιώσει κάποιας μορφής σεξουαλική θυματοποίηση (Lalor & McElvaney, 2010). Παρόμοια και στην Ελλάδα, περίπου 1 στα 6 παιδιά βρέθηκε ότι έχει δεχθεί κάποια μορφή σεξουαλικής βίας, ενώ 1 στα 20 παιδιά ανέφερε ότι είχε μια εμπειρία ανεπιθύμητης έκθεσης σε σεξουαλική βία ή θυματοποίηση που περιελάμβανε και σωματική επαφή (Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, 2013).
Τι είναι η σεξουαλική κακοποίηση παιδιού;
Σεξουαλική κακοποίηση παιδιού είναι η συμμετοχή ενός παιδιού σε οποιαδήποτε σεξουαλική δραστηριότητα την οποία δεν κατανοεί πλήρως ή για την οποία δεν είναι σε θέση να συναινέσει ή για την οποία δεν είναι αναπτυξιακά ώριμο ή η οποία παραβιάζει τους νόμους. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η σεξουαλική κακοποίηση περιλαμβάνει δραστηριότητες που μπορεί να περιλαμβάνουν άγγιγμα, μπορεί όμως και όχι. Η κακοποίηση γίνεται στo πλαίσιo κάποιας σχέσης ευθύνης, εμπιστοσύνης ή δύναμης με το παιδί.
Πώς μπορούμε να προστατέψουμε τα παιδιά μας από τον κίνδυνο της σεξουαλικής κακοποίησης;
Η απάντηση στον κίνδυνο της σεξουαλικής κακοποίησης, είναι η έγκαιρη πρόληψη. Είναι σημαντικό να μιλάμε στο παιδί μας, από πολύ νωρίς, για τα όρια του σώματός του, για το τι είναι φυσιολογικό και τι δεν είναι όσον αφορά στο σώμα του και στο δικαίωμά του πάνω σε αυτό.
Η έννοια του ΌΧΙ
Εξηγούμε στο παιδί μας ότι έχει κάθε δικαίωμα να αρνηθεί κάτι, εφόσον αυτό το κάνει να νοιώθει άβολα. Εξηγούμε και ονοματίζουμε στο παιδί τις ειδικές ευαίσθητες περιοχές του σώματός του (η περιοχή των γεννητικών οργάνων, το στόμα και το στήθος) που δεν έχει κανείς δικαίωμα να τα αγγίξει, εφόσον δεν πρόκειται για ιατρική εξέταση που συμβαίνει παρουσία των γονιών του.
Αντιδρώ - Φωνάζω
Εξαιρετικά σημαντικό είναι να συζητάμε με τα παιδιά για δυνατές εναλλακτικές επιλογές που έχουν για να αντιδράσουν σε περίπτωση που δεχθούν σεξουαλική παραβίαση, όπως το να φωνάξουν, να τρέξουν και να αναζητήσουν βοήθεια.
«Ο κακός άγνωστος»
Δε δημιουργούμε στα παιδιά τη λανθασμένη εντύπωση ότι κινδυνεύουν μόνο από άγνωστα άτομα. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι σε 9 από τις 10 περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης, δράστης είναι κάποιος που το παιδί γνωρίζει και εμπιστεύεται.
Η έννοια του μυστικού
Εξηγούμε στα παιδιά ότι
« Δεν υπάρχει κανένα μυστικό που να με κάνει να ντρέπομαι, να φοβάμαι και να μην μπορώ να κοιμηθώ τα βράδια»
«Δεν υπάρχει κανένα μυστικό από τη μαμά, τον μπαμπά ή τον δάσκαλο μου, την δασκάλα μου»
Τα παιδιά συχνά, για διάφορους λόγους, στην περίπτωση που υποστούν σεξουαλική κακοποίηση, δυσκολεύονται να αποκαλύψουν το γεγονός,. Η εμπειρία μιας κακοποίησης συχνά συνοδεύεται από έντονα συναισθήματα φόβου, ντροπής και ενοχής για το παιδί. Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά σημαντικό να χτίζουμε και να διατηρούμε με τα παιδιά μας σχέση εμπιστοσύνης, ώστε να ξέρουν ότι μπορούν να ανοιχτούν σε εμάς και να μοιραστούν όποια μορφή παραβίασης έχουν τυχόν βιώσει.
Παράλληλα, υποδεικνύουμε στα παιδιά εναλλακτικές πηγές στήριξης στις οποίες μπορούν να απευθυνθούν και να μιλήσουν σε περίπτωση που δεχθούν σεξουαλική παραβίαση, όπως το δάσκαλό ή τη δασκάλα τους.
Το παιδί ή και ο γονέας μπορεί να απευθύνεται και στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για το Παιδί SOS 1056, η οποία λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, δωρεάν και ανώνυμα για την προστασία των παιδιών από κάθε μορφή βίας.
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» υλοποιεί καθημερινά προγράμματα πρόληψης κατά της παιδικής κακοποίησης σε γονείς και εκπαιδευτικούς με στόχο την ενημέρωση γύρω από τις διαφορετικές μορφές κακοποίησης και τους τρόπους που μπορούν να υποστηρίξουν τα παιδιά τους προκειμένου να τα θωρακίσουν απέναντι στη βία που μπορούν να δεχθούν.
Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να καλέσετε στην «Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111» ώστε να συζητήσετε με έναν ψυχολόγο όλα αυτά που μπορεί να σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας.
Βιβλιογραφία
Lalor, Κ. & McElvaney, R. (2010). Overview of the nature and extend of child sexual abuse in Europe. In Protecting children from sexual violence - A comprehensive approach. Council of Europe
